زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

تنبه اصحاب الجنه (قرآن)





صاحبان باغ سوخته (اصحاب الجنة)، پس از نابودى باغ خود، متوجه ربوبیت خدا شده، او را تسبیح کردند.


۱ - بیداری اصحاب الجنه



صاحبان باغ سوخته، پس از نابودى باغ خود، متوجه ربوبیت خدا شده، او را تسبیح کردند:
• «إِنَّا بَلَوْنَاهُمْ كَمَا بَلَوْنَا أَصْحَابَ الْجَنَّةِ إِذْ أَقْسَمُوا لَيَصْرِمُنَّهَا مُصْبِحِينَ؛ ما آنها را آزموديم، همان‌گونه که «صاحبان باغ» را آزمایش کرديم، هنگامى که سوگند ياد کردند که ميوه‌هاى باغ را صبحگاهان (دور از چشم مستمندان) بچينند».
• «فَطَافَ عَلَيْهَا طَائِفٌ مِّن رَّبِّكَ وَهُمْ نَائِمُونَ؛ اما عذابى فراگير ( شب هنگام) بر (تمام) باغ آنها فرود آمد؛ درحالى‌که همه در خواب بودند».
• «فَأَصْبَحَتْ كَالصَّرِيمِ؛ و آن باغ سرسبز همچون شب سياه و ظلمانى شد»!

۱.۱ - مراد از «كَالصَّرِيمِ»


(صریم) از ماده (صرم) به معنى (قطع) است و در اینجا به معنى (شب ظلمانى)، یا (درخت بدون میوه) یا (خاکستر سیاه) است: زیرا شب با فرا رسیدن روز قطع مى‌شود همان‌گونه که روز با فرا رسیدن شب، و لذا گاهى به شب و روز ((صریمان) مى‌گویند، به‌هر‌حال منظور این است که آن‌چنان این بلاى آسمانى که ظاهرا صاعقه عظیمى بوده است در این باغستان فرود آمد که تمام آن را یکجا آتش زد، و چیزى جز مشتى زغال و خاکستر سیاه از آن باقى نماند، و صاعقه‌ها هرگاه به چیزى بزنند همین‌گونه خواهد بود.
• «فَلَمَّا رَأَوْهَا قَالُوا إِنَّا لَضَالُّونَ؛ هنگامى که (وارد باغ شدند و) آن را ديدند گفتند: «حقّاً» ما گمراهيم»!
• «قَالُوا سُبْحَانَ رَبِّنَا إِنَّا كُنَّا ظَالِمِينَ؛ گفتند: «منزه است پروردگار ما، مسلّماً ما ظالم بوديم!».
• «عَسَى رَبُّنَا أَن يُبْدِلَنَا خَيْرًا مِّنْهَا إِنَّا إِلَى رَبِّنَا رَاغِبُونَ؛ اميدواريم پروردگارمان (ما را ببخشد و) بهتر از آن به جاى آن به ما بدهد؛ چراکه ما به او علاقه‌منديم!».

۱.۲ - مراد از «عَسَى ... رَاغِبُونَ»


و معناى آیه (عَسَى رَبُّنَا أَن يُبْدِلَنَا خَيْرًا مِّنْهَا إِنَّا إِلَى رَبِّنَا رَاغِبُونَ) این است که صاحبان باغ بعد از آنکه به ظلم و طغیان خود متوجه شدند گفتند: اى واى بر ما که ما مردمى متجاوز از حد بودیم، و پا از گلیم عبودیت فراتر نهادیم، براى اینکه براى پروردگار یکتاى خود اثبات شریک کردیم، و او را یگانه در ربوبیت ندانستیم، و ما امیدواریم پروردگارمان بهتر از آن جنت که طائفى از عذاب ، سیاهش کرد و سوزاند، چیزى به ما بدهد، چون ما دیگر از هر چیزى دیگرى دل بریدیم، و دل به او بستیم.

۲ - پانویس


 
۱. قلم/سوره۶۸، آیه۱۷.    
۲. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۱۰، ص۹۲.    
۳. قلم/سوره۶۸، آیه۱۹.    
۴. قلم/سوره۶۸، آیه۲۰.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسبر نمونه، ج۲۴، ص۳۹۵.    
۶. قلم/سوره۶۸، آیه۲۶.    
۷. فخررازی، محمد بن عمر، التفسیر الکبیر، ج۳۰، ص۶۰۹.    
۸. قلم/سوره۶۸، آیه۲۹.    
۹. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۹، ص۳۷۵، ترجمه موسوی همدانی.    
۱۰. قلم/سوره۶۸، آیه۳۲.    
۱۱. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۹، ص۶۲۸، ترجمه موسوی همدانی.    


۳ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳، ص۴۱۱، برگرفته از مقاله «تنبه اصحاب‌ الجنة».    


رده‌های این صفحه : اصحاب الجنه | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.